Matthijs Snepvangers
Interbellum, Voetbal

Mauk Weber: een Haagse jongen op een fascistisch WK

Met de Nigeriaanse rechtsback Tyronne Ebuehi had ADO Den Haag in 2018 voor de tweede keer in de clubhistorie een WK-deelnemer. De eerste voetballer van ADO op een mondiaal eindtoernooi was de geboren Hagenees Mauk Weber (1914-1978).

De kwinkslagen vlogen volgens de Apeldoornsche courant door de sigarenzaak van Mauk Weber aan de Hoefkade. Het wereldkampioenschap van 1934 in Italië stond voor de deur en de sfeer was ontspannen. Een klant waarschuwde de verdediger van ADO dat hij niet ‘aan zo’n Italiaans vrouwtje met zwarte ogen moet blijven hangen’. Volgens een andere klant heeft hij daar helemaal geen tijd voor. ‘In Milaan moet hij de hele tijd zijn arm opsteken en ‘leve Mussolini’ roepen.’

Mussolini was toen al meer dan tien jaar aan de macht. Hij had het land naar zijn hand gezet en ook het voetbal was daarbij niet gespaard gebleven. De profcompetitie was er alleen nog maar voor de Italianen, alle buitenlandse voetballers moesten weg. Het stadion in speelstad Napels werd veranderd van Stadio Giorgio Ascarelli naar Stadio Partenopeo. Dit omdat Giorgio Ascarelli een jood was. Daarnaast deed Il Duce ook voldoende aan uiterlijk vertoon. In het stadion van Bologna stond bijvoorbeeld een levensgroot beeld van Mussolini. 

Toen het wereldkampioenschap voor Nederland op 27 mei 1934 begon was sigarenzaakeigenaar Weber net twintig. Toch had hij al veertien interlands achter zijn naam staan. Opvallend veel voor een tijd dat er ongeveer vijf interlands per jaar werden gespeeld.  Weber is dan ook de een na jongste speler die ooit voor het Nederlands elftal uitkwam. In juni 1931 debuteerde hij voor Oranje nadat bondscoach Bob Glendenning hem in het tweede van ADO zag spelen. De rechtsback had daarvoor pas een handvol wedstrijden in het eerste gespeeld.

VUC

Op 17 mei 1934 begon het avontuur voor de jonge Weber. Hij mocht zich melden op het terrein van VUC. Daar vond de laatste training van het Nederlands elftal plaats voordat Oranje de trein richting Italië nam. Weber was zeker van een basisplaats en dankzij zijn onverzettelijkheid een publiekslieveling.  Hij werd zelfs bejubeld in het lied ‘We Gaan Naar Rome’ dat speciaal voor het eindtoernooi was geschreven. Zo klonk er op de radio in die dagen:

‘De Keeper, Weber en Van Run,
staan pal gelijk een rots.
Het Neerlands voetbalelftal,
is onze nationale trots.’

Rome was de stad waar de finale werd gespeeld. Zover kwam Oranje niet. In de eerste ronde vlogen ze eruit (de poulefase bestond nog niet). Toch werd Nederland vooraf als kanshebber gezien. Hitlers partijkrant de Völkischer Beobachter sprak over het Nederlands elftal met de woorden: ‘Een sterk en strijdlustig elftal met een temperament en geestdrift dat door geen enkele ploeg in Europa wordt overtroffen.’ Iets wat ook bij de andere internationale media naar voren kwam. Weber zal een belangrijke spil in deze opinie zijn geweest. De rossige voetballer stond bekend om zijn arbeidsethos.

‘Mussolini is een eminent leider’

Op 23 mei kwam Oranje uiteindelijk in Italië aan. Het Nieuwsblad van het Noorden omschreef het als volgt: ‘Het Nederlands elftal heeft in blakende welstand zijn concentratiekamp in Como betrokken.’ Concentratiekamp gebruikt als term voordat het negatief werd. Achteraf beoordelen is altijd makkelijk. De superlatieven die de KNVB en Nederlands media aan Mussolini uitdeelden zijn met terugwerkende kracht luguber. Het onofficiële cluborgaan van de KNVB, De Sportkroniek schreef de volgende woorden: ‘Mussolini is een eminent leider, die voor zijn land op sportgebied zoveel goeds heeft verricht.’ De KNVB bedankte de fascist zelfs alvast voor zijn gastvrijheid toen Oranje de Italiaanse grens overstak.

 Nederland voor de wedstrijd tegen Zwitserland
Van links naar rechts: Mauk Weber, Sjef van Run, Gejus van der Meulen, Wim Anderiesen, Henk Pellikaan, Puck van Heel, Karel Lotsy
gehurkt F. Wels, Leen Vente, Bep Bakhuys, Kick Smit, en J. van Nellen

Het was een kleine vakantie aan het Comomeer voor Weber en zijn teamgenoten. Er werd natuurlijk getraind, maar ook gezwommen, getennist en de omgeving werd bezocht. Dit totdat Zwitserland de minivakantie na vier dagen ruw verstuurde. In het door Italiaanse media omgedoopte kaasduel – naar het bekende exportproduct van beide landen- speelde Weber alles behalve gelukkig. Hij schopte een paar keer over de bal heen, liet zijn man lopen en was verantwoordelijk voor de eerste van drie fatale Zwitserse doelpunten. Zo kwam er mede door Weber al na één wedstrijd een einde aan het eerste Nederlandse WK-avontuur. Het werd 3-2 voor de Alpenbewoners.

Voor dit formulier is JavaScript nodig; activeer dit in de browser.
Bedrag € -

Related posts

Chelsea’s eerste topaankoop: Fatty, een keeper van 140 kilo

Matthijs Snepvangers
9 februari 2023

Hoe Mussolini’s fascisme het Italiaanse voetbal in zijn macht kreeg

Matthijs Snepvangers
30 september 2021

Hoe een ‘Breekijzer’ zijn eigen carrière sloopt

Matthijs Snepvangers
22 mei 2020
Mobiele versie afsluiten